Đánh bóng đá

Đá sau khi cưa gangsaw hay cưa dĩa có bề mặt phẳng nhưng không có độ bóng, do đó cần phải mài để đạt độ bóng cần thiết. Tuỳ theo nhu cầu bóng mà người ta sử dụng số lượng đầu đánh bóng cần thiết. Mỗi loại đầu đánh bóng có độ mịn khác nhau. Độ mịn càng cao thì đánh càng bóng. Tuy nhiên để đánh được đầu bóng có độ mịn cao thì phải đánh các đầu bóng có đô mịn thấp trước. Vd. Muốn đánh được đầu siêu bóng 1600 trở lên thì phải đánh đầu 1200 trước, trước đó là 800, là 400, rồi 240, rồi 160, rồi 120, rồi 80.

Trên đây là máy đánh bóng 3 đầu, ngoài ra người ta có thể dùng máy đánh thủ công 1 đầu hoặc máy đánh tự động 13-18 đầu.

Cưa đá bằng máy cưa dĩa

Trên đây là một máy cưa dĩa chùm của Trung Quốc. Cưa dĩa lắp những lưỡi cưa tròn có gắn segment pha kim cương để có thể cắt đá, thích hợp với khổ đá nhỏ hơn cưa gangsaw. Khổ đá cưa thông dụng là 60cm x 2m. Máy cũng có thể cưa các khổ đá chiều ngang 90 cm hay 1,2 m nhưng không thông dụng. Do tính tiện dụng, đầu tư thấp, chi phí cưa thấp nên cưa dĩa ngày càng được ưa chuộng và sử dụng nhiều trong các nhà máy chế biến đá.

Cưa đá granite bằng máy Gangsaw

Đây là một máy cưa Gangsaw dùng cưa đá granite dạng nguyên khối lớn (đá khối có kích thước khoảng 1,6m x 2m x 3m) thành những đá tấm (đá slab). Đá tấm khổ lớn có kích thước trung bình khoảng 1,6m x 2,8m dầy 2cm dùng làm đá ốp lát. Những máy gangsaw khổ lớn có thể cưa được đá khối có kích thước lớn thành đá tấm có diện tích 2m x 3,5 m. Tuy nhiên khối đá phải đủ lớn có thể tích khoảng 14m3, nặng ~ 40 tấn. Những điều kiện về mỏ, khả năng khai thác, khả năng vận chuyển, đường sá của Việt Nam rất khó để đưa những khối đá như vậy về các nhà máy.

Gangsaw dùng nhiều lưỡi cưa bằng thép lắp song song với nhau để cưa đá khối. Dưới tác dụng bào mòn của lưỡi cưa và dung dịch hạt thép, vôi, nước mỗi giờ cưa được khoảng 2,5 - 3 cm (một số gangsaw cải tiến mới hiện nay có thể cưa được 5cm/giờ). Như vậy, để cưa khối đá có chiều cao 1,7m cần thời gian khoảng 3 ngày.

Chế biến bề mặt đá - Các loại hình

Đá tẩy tay
Khả năng chế biến bề mặt đá cũng là yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng đá, nhìn chung các loại đá khác nhau có thể thích hợp với các phương pháp xử lý bề mặt khác nhau. Tùy theo mục đích sử dụng có thể có những bề mặt đá như sau:

1. Mặt đá tự nhiên: Là bề mặt tự nhiên của một số loại đá khi khai thác ra từ mỏ thường áp dụng cho porphyry, quartzite, đá slate và một số loại đá vôi.

2. Mặt đá chế biến: Là các loại bề mặt được hình thành qua quá trình xử lý bằng các công cụ khác nhau. Các bề mặt chế biến thông thường gồm:

- Mặt đá tẩy: Được hình thành qua quá trình tách đá bằng tay hoặc bằng máy. Hiện nay thường được sử dụng để sản xuất đá cubic lát đường, san vườn với các loại đá granite, basalt, đá marble (dùng trang trí).

- Mặt cưa gangsaw: Là bề mặt tạo nên do quá trình cưa bằng máy gangsaw. Bề mặt này có thể khác nhau tùy theo kích cỡ hạt thép sử dụng và có thể có nhũng lỗi xảy ra trong quá trình cưa như lõm, lẹm, giật cấp. Loại hình bề mặt này ít khi được sử dụng trừ những trường hợp đặc biệt do kiến trúc sư chỉ định.

- Mặt cưa dĩa: Là bề mặt tạo nên do các segment cưa đĩa tạo thành qua quá trình cưa. Loại bề mặt này có thể sử dụng cho các loại đá lát đường, hè phố…

- Mặt đá khò lửa: Là bề mặt tạo thành do lửa ở nhiệt độ cao (2500 độ) tác dụng làm bóc lớp đá bề mặt. Một số loại đá có thể thay đổi màu sắc dưới tác dụng của nhiệt độ (đá vàng Bình Định có thể chuyển sang màu nâu đỏ). Đá khò thường được dùng cho các công trình ngoài trời và những vị trí chống trơn trượt.

- Mặt đá mài: Thường sử dụng 3 phương pháp: bào đá, mài mờ và mài bóng.

+ Bào đá được áp dụng cho các yêu cầu có độ chính xác cao về độ dày của đá, các sản phẩm thường được dùng là đá cắt quy cách sẵn hoặc đá dùng kết hợp với gỗ làm mặt bàn, ghế…

+ Mài mờ và mài bóng: Phương pháp xử lý giống nhau là dùng máy đánh bóng lắp đặt các đầu mài phù hợp để tạo ra sản phẩm theo yêu cầu. Có các loại máy đánh bóng tay, máy đánh bóng cầu (ít sử dụng) và máy đánh bóng tự động.

- Mặt đá xử lý hóa chất: Một số loại đá phải sử dụng hóa chất để tăng cường độ bóng bề mặt, tăng tính thẩm mỹ hoặc gia cố kết cầu đá. Các quy trình thông dụng là phủ keo trước khi đánh bóng bề mặt, xử lý keo sau đánh bóng, phủ keo lưới mặt sau đá marble, vá trám đá marble.

- Mặt đá giả cổ: Đá được mài mòn bằng máy chuyên dụng sử dụng những chíp mài thích hợp. Thường được áp dụng cho đá marble.

- Mặt đá tạo thành bằng công nghệ mới như công nghệ máy tia nước (water jet), tia laser .